Ontdek hoe u makkelijk elektronisch stemt.
In het Brussels Gewest stemt u op een stemcomputer. Dat heet 'elektronisch stemmen'. U stemt op een aanraakscherm, maar u krijgt nog steeds een afgedrukt stembiljet. Dat biljet steekt u in de stembus nadat u hebt gestemd.
Hoe moet u stemmen?
Bron foto's: asbl Inclusion
1. Bent u een Belg? Geef dan uw identiteitskaart en uw oproepingsbrief aan een lid van het stembureau.
Bent u een buitenlander? Geef dan uw elektronische vreemdelingenkaart en uw oproepingsbrief.
2. U krijgt een witte chipkaart voor de stemcomputer.
Met deze kaart kan u 1 keer stemmen en dat enkel in uw stembureau.
3. Ga in het stemhokje. Dat is een kleine ruimte waar u stemt.
4. Steek de chipkaart in de richting van de pijl tot aan de streep in de stemcomputer.
5. Kies uw taal. Raak met uw vinger het scherm aan om uw taal te kiezen. Bevestig uw keuze.
Nadat u hebt bevestigd, kan u geen andere taal meer kiezen. U kan altijd alle lijsten bekijken, ook die in het andere taalregime.
Het volgnummer en de lijstnaam of het letterwoord verschijnen voor alle kandidatenlijsten op het scherm.
6. Raak het scherm aan met uw vinger om te stemmen.
U kan op verschillende manieren stemmen:
- ofwel stemt u op een lijst ;
- ofwel stemt u op een of meerdere kandidaten van dezelfde lijst;
- ofwel combineert u beide soorten stemmen.
- ofwel stemt u op geen enkele kandidaat of op geen enkele lijst.
De lijststem
Duid het vakje boven de lijst aan.
Bent u akkoord met de volgorde waarin de kandidaten op een lijst staan? Duid dan het vakje aan boven de lijst. U geeft lijststemmen aan de kandidaten in de volgorde van de lijst.
Wanneer u een lijst hebt aangeduid, toont het scherm het volgnummer en de lijstnaam of het letterwoord van die lijst net als de voor- en achternamen van de kandidaten.
De voorkeursstem
Duid het vakje aan naast de naam van de kandidaat naar keuze.
Stemt u op een of meer kandidaten van een lijst? Dan beïnvloedt u de toekenning van de zetels die werden behaald door die lijst. Dat komt omdat u een bepaalde kandidaat liever hebt.
De combinatie
Druk:
- op op het vakje bovenaan de lijst en op het vakje naast de naam van een kandidaat van dezelfde lijst;
- of op het vakje bovenaan de lijst en op het vakje naast de namen van kandidaten van dezelfde lijst.
Let op! Stemt u zowel op een lijst als op een of meerdere kandidaten? Dan tellen enkel de stemmen voor de kandidaten.
De blanco stem
Bent u niet akkoord met de ideeën van de kandidaten? Duid dan het vakje 'blanco stem' aan. Uw stem telt dan niet.
7. Bij elke stap moet u 'bevestigen' aanduiden.
Zolang u de laatste stap niet hebt bevestigd, kan u teruggaan naar het scherm waar u kan kiezen tussen de lijsten en de blanco stem.
8. Wanneer u uw stem hebt bevestigd, drukt de stemcomputer een stembiljet af.
Uw stem wordt als tekst en als barcode afgedrukt.
9. Plooi uw stembiljet in 2 met de tekst naar binnen. Zo weet niemand op wie u hebt gestemd.
U kan uw stem visueel controleren voordat u uw biljet met de bedrukte kant naar binnen in 2 plooit.
10. Neem de chipkaart terug.
Noch de stemcomputer, noch de chipkaart bewaren gegevens over uw stem.
Wil u de inhoud van de barcode zien? Ga naar het stemhokje waar zich een scanner bevindt en scan de barcode.
11. Verlaat het stemhokje met uw chipkaart en stembiljet nog steeds in 2 geplooid.
12. Ga voor de stembus staan. Met de stembus scant u uw stembiljet vooraleer u uw biljet in de gleuf steekt.
13. Geef de chipkaart terug aan een medewerker van het stembureau.
14. Scan de barcode op het stembiljet.
Is iemand anders zijn stembiljet aan het scannen aan de elektronische stembus? Wacht dan in de voorziene wachtzone. Die vindt u op minstens 1 meter van de stembus. Elk stembureau heeft een wachtzone.
15. Hebt u signaal gekregen dat de barcode goed is gescand? Steek dan uw stembiljet in de stembus.
16. Een medewerker van het stembureau stempelt uw oproepingsbrief. Die stempel betekent dat u hebt gestemd.
Neem uw identiteitskaart of vreemdelingenkaart en uw oproepingsbrief terug mee. Verlaat onmiddelijk het stembureau.
FAQ
Wat zijn de voorzitter en bijzitters?
De voorzitter en bijzitters ontvangen u in het stembureau. De voorzitter is de baas. De bijzitters zijn assistenten. Zij staan in voor uw identiteitskaart en uw oproepingsbrief. De voorzitter of zijn assistenten kunnen u ook helpen met stemmen.
Wat is een stemhokje?
Een stemhokje is de kleine ruimte waar u stemt.
Wat is een stembus?
De stembus is een bus met een gleuf bovenaan waarin u uw stembiljet steekt.
Ik heb een bolletje bovenaan een lijst aangeduid en 2 voorkeursstemmen gegeven op dezelfde lijst. Heb ik geldig gestemd?
U hebt geldig gestemd. De voorkeursstem zal wel primeren waardoor de stem bovenaan de lijst als niet bestaande wordt beschouwd. Binnen dezelfde lijst mag u zoveel voorkeursstemmen uitbrengen als u wil.
Als ik een lijststem uitbreng op een lijst van bijvoorbeeld 20 kandidaten, krijgt elke kandidaat dan een stem of niet?
Door een lijststem uit te brengen (door bovenaan de lijst op de naam van de lijst te stemmen), geeft u uw goedkeuring aan de volgorde van de lijst van die partij. De kandidaten zelf krijgen geen stem.
Als ik 5 voorkeursstemmen uitbreng, heeft dit dan minder waarde voor de partij dan een lijststem?
5 voorkeursstemmen hebben evenveel waarde voor de partij als een lijststem, maar door een voorkeursstem uit te brengen kan u de toekenning van zetels tussen de verschillende kandidaten beïnvloeden.
Kan je al van thuis uit via internet stemmen?
Neen, in België is het momenteel niet mogelijk om via de post of via internet te stemmen voor de gemeenteraadsverkiezingen. De enige twee mogelijkheden om te gaan stemmen zijn ofwel persoonlijk stemmen of stemmen bij volmacht.
Belgische kiezers in het buitenland kunnen per post stemmen voor de Europese verkiezingen.
Is het waar dat blanco stemmen naar de meerderheid gaan?
Nee, dat klopt niet. Na de verkiezingen worden de zetels verdeeld tussen de politieke partijen. Bij de berekening tellen enkel de bruikbare stemmen. Blanco stemmen en ongeldige stemmen tellen niet. Die gaan dus naar geen enkele lijst of kandidaat. Door blanco te stemmen geeft u aan dat u geen enkele partij of kandidaat steunt. Hoewel zo'n stem bij de berekening niet telt, hebt u door blanco te stemmen wel voldaan aan uw wettelijke plicht om te stemmen.
Mijn 2 vrienden zijn kandidaat op verschillende lijsten. Is het waar dat ik niet voor hen allebei kan stemmen?
Dat klopt. U mag niet op verschillende lijsten stemmen. Bij elektronisch stemmen is dit trouwens niet mogelijk. U moet namelijk eerst kiezen tussen de verschillende lijsten vooraleer u een lijststem of één of meerdere voorkeursstemmen kan uitbrengen op diezelfde lijst.
Mag ik in het stemhokje mijn 17-jarige dochter meenemen zodat zij ziet hoe de stemprocedure werkt?
Enkel de medewerkers van het stembureau, getuigen en de kiezer voor de tijd die nodig is om te stemmen hebben toegang tot het stembureau. Om het stemgeheim te bewaren, mag u dan ook niet met 2 in het stemhokje gaan om te stemmen. Er zijn wel uitzonderingen voorzien voor bepaalde categorieën van kiezers.
Waar kan ik de broncode van de verkiezingssoftware downloaden?
De Regering maakt binnen 10 dagen na de verkiezing de broncodes van de softwareprogramma’s bekend. Dat doet het zonder dat daarbij informatie wordt vermeld die de veiligheid van de aangeboden software en diensten in gevaar zou kunnen brengen.