Hoe word ik kandidaat?

Normaal gezien stellen politieke partijen zich kandidaat bij de verkiezingen. Dien online een voordrachtsakte in bij de voorzitter van het hoofdbureau. Doe dat ten laatste 15 september 2024 om 16 uur. Laat de voordrachtsakte ondertekenen door minstens 2 aftredende gemeenteraadsleden of door minstens 100 gemeenteraadskiezers.

Stap 1 – Ga naar de applicatie om uw lijst in te dienen

Voor de verkiezingen van 2024 kan u uw voordrachtsakte online indienen. De webapplicatie om uw voordrachtsakte in te dienen heet MARTINE. Die zal u een paar maanden voor de verkiezingen op deze pagina vinden. Met deze applicatie kan u een lijst toevoegen, bewilligingen van kandidaten verzamelen, de handtekeningen om een lijst te steunen verzamelen en beheren (zowel die van aftredende gemeenteraadsleden als die van kiezers) en de voordrachtsakte versturen.

U zal zich kunnen aanmelden met uw elektronische identiteitskaart (eID), uw pincode en een eID-kaartlezer.

Wie moet de voordrachtsakte indienen?

Vraag aan 1 van de 3 ondertekenende kiezers die door de kandidaten zijn aangeduid in hun verklaring van bewilliging om de voordrachtsakte in te dienen. Of vraag het aan 1 van de 2 kandidaten die daarvoor zijn aangeduid door de aftredende gemeenteraadsleden.

Wanneer moet u de voordrachtsakte indienen?

Dien de voordrachtsakte online in tussen zaterdag 13 juli 2024 en zondag 15 september 2024 om 16 uur.

Stap 2 – Stel een voordrachtsakte op

Stel uw kandidatenlijst op. U stelt zich kandidaat door een voordrachtsakte in te dienen.

In uw voordrachtsakte noteert u de namen van meerdere kandidaten die samen een kandidatenlijst vormen. De voordrachtsakte bevat de gegevens van de kandidaten en de volgorde waarin ze op de lijst staan. Op elke lijst moeten minstens 2 kandidaten staan. Het aantal mensen op uw lijst mag niet hoger zijn dan het aantal gemeenteraadsleden dat moet worden verkozen in uw gemeente. Worden er in uw gemeente bijvoorbeeld 35 gemeenteraadsleden verkozen? Dan mogen er op uw kandidatenlijst minstens 2 en maximaal 35 kandidaten staan.

Gegevens van de kandidaten

• voornamen
• achternaam
• geboortedatum
• geslacht
• rijksregisternummer
• hoofdverblijfplaats van de kandidaten
• eventueel dezelfde gegevens behalve het geslacht van de kiezers die voordracht doen
• de lijstnaam die bovenaan de kandidatenlijst op het stemscherm moet staan

De lijstnaam moet ook duidelijk vermeld staan op elke bladzijde waarop handtekeningen van voordragende kiezers voorkomen. De naam van een gehuwde kandidaat mag voorafgegaan of gevolgd worden door de naam van de echtgenoot of echtgenote van de kandidaat. De naam van een kandidaat die weduwnaar of weduwe is, mag voorafgegaan of gevolgd worden door de naam van de overleden echtgenoot of echtgenote van de kandidaat.

Bewilliging door de kandidaten

Laat kandidaten de voordrachtsakte ondertekenen.

Kandidaten aanvaarden hun voordracht met een schriftelijke verklaring. Die verklaring moeten ze dateren, ondertekenen en naar de voorzitter van het hoofdbureau sturen. Dat heet de verklaring van bewilliging.

Getuigen en plaatsvervangende getuigen

Kandidaten kunnen in hun verklaring van bewilliging een getuige en een plaatsvervangend getuige aanduiden om de vergaderingen van het hoofdbureau bij te wonen. Hebben bepaalde kandidaten in afzonderlijke verklaringen van bewilliging verschillende personen aangewezen? Dan komen alleen de aanwijzingen ondertekend door de eerste kandidaat in de volgorde van de voordracht in aanmerking.

Niet-Belgische kandidaten van de Europese Unie

Bent u een niet-Belgische kandidaat uit de Europese Unie? Voeg er dan een verklaring bij. Die verklaring moet u zelf schrijven en ondertekenen. Vermeld in die verklaring uw nationaliteit en het adres van uw hoofdverblijfplaats.

In deze verklaring verklaart u:

• dat u in een andere lidstaat van de Europese Unie geen ambt of mandaat uitoefent dat gelijkwaardig is met dat van gemeenteraadslid, schepen of burgemeester;
• dat u in een andere lidstaat van de Europese Unie geen functies uitoefent die, naar Belgische normen, onverenigbaar, zijn met het ambt van gemeenteraadslid, schepen of burgemeester (bv. gouverneur, arrondissementscommissaris of politie-ambtenaar);
• dat u op de datum van de verkiezing niet ontheven of geschorst bent van het verkiesbaarheidsrecht in uw land van herkomst.

Volgorde van de kandidaten op de kandidatenlijst

De voordracht geeft de volgorde aan waarin de kandidaten worden voorgedragen.

Stap 3 – Laat de voordrachtsakte ondertekenen

Laat de voordrachtsakte van de kandidaten voor de gemeenteraadsverkiezingen ondertekenen door :

• ten minste 2 aftredende gemeenteraadsleden;
• ofwel door minstens 100 gemeenteraadskiezers in gemeenten met 20 000 inwoners of meer;
• ofwel ten minste 50 gemeenteraadskiezers in gemeenten met minder dan 20 000 inwoners.

Kiezers kunnen een lijst altijd handmatig ondertekenen. De opsteller van de lijst kan hiervoor een blanco formulier aanvragen via verkiezingen@gob.brussels.

Stap 4 – Dien uw voordrachtsakte in

Stuur je kandidatenlijst online naar de voorzitter van het hoofdbureau. De handtekeningen worden gecontroleerd. De hoedanigheid van de ondertekenaars word gecontroleerd. Er wordt ook nagegaan of er dubbele handtekeningen zijn. U ontvangt een e-mail ter bevestiging. Zo weet u zeker dat het hoofdbureau uw akte goed heeft ontvangen.

Uw kandidatenlijst online indienen biedt meerdere voordelen:

• De lijstindiener moet zich niet verplaatsen naar het kieskringhoofdbureau om de kandidatenlijst in te dienen.
• Kandidaten kunnen hun kandidatuur online tekenen, waardoor zij zich ook niet moeten verplaatsen.
• U hebt minder papierwerk.
• In de applicatie zijn automatische controles ingebouwd, ter controle van een aantal wettelijke vereisten.
• Om online handtekeningen in te zamelen voor uw lijst, krijgt u een specifieke URL. Die kan u dan delen met uw netwerk om hen te vragen om uw lijst digitaal te ondersteunen. U kan deze link bijvoorbeeld gebruiken om uw lijst bekend te maken op sociale media.
• U kan het aantal handtekeningen opvolgen die u al hebt verzameld.
• U kan de bevestiging van de indiening van uw lijst vanop afstand opvolgen.
• U hoeft niet te wachten tot de wettelijke dag waarop kandidaturen ingediend moeten worden om uw lijst in te dienen. Zodra uw lijst volledig voorbereid is, kan u die ondertekenen en officieel indienen.

Op papier indienen

U kan uw voordrachtsakte ook op papier indienen. Vraag de formulieren aan via verkiezingen@gob.brussels.

Wetgeving

• 20 juli 2023 — Nieuw Brussels Gemeentelijk Kieswetboek (artikel 32)
• Nieuwe Gemeentewet (artikel 71)
• 19 maart 2024 — Ministerieel besluit tot bepaling van de elektronische middelen die gebruikt worden voor de voordracht en bewilliging van kandidaten bij de gemeenteraadsverkiezingen, voor de aflevering van het ontvangstbewijs alsook voor de elektronische ondertekening van de processen-verbaal van de hoofdbureaus